Bordewijk Festival | 12 & 13 september 2015 | Theater aan het Spui
In 2015 was het 50 jaar geleden dat de beroemde Haagse schrijver Ferdinand Bordewijk overleed. Als eerbetoon organiseerde het Bordewijk Genootschap op 12 & 13 september 2015 in Theater aan het Spui het "Bordewijk Festival". Tijdens dit evenement vonden er bijzondere optredens plaats en was er tevens aandacht voor het werk van zijn vrouw, de componiste Johanna Bordewijk-Roepman. Met een gevarieerd programma vol muziek en theater en bekende namen als Gustaaf Peek, L.H. Wiener, Bart Chabot en Helga Ruebsamen bracht het festival een ode aan één van de belangrijkste Nederlandse schrijvers van zijn generatie. In de video hiernaast een korte compilatie van de diverse voorstellingen, lezingen en andere optredens die tijdens het Bordewijk Festival hebben plaats gevonden.
U kunt hier een verslag downloaden van dit zeer geslaagde festival. Verslag Festival
Korte impressie
Programma zaterdag 12 september
20:00 uur | OPERA: ROTONDE
Locatie: grote zaal
De kameropera Rotonde uit 1941 is een uniek samenwerkingsproject van het echtpaar Bordewijk. Ferdinand Bordewijk schreef het libretto, Johanna Bordewijk-Roepman componeerde. Het werk is weinig uitgevoerd. Het Bordewijk Festival biedt dan ook een uitgelezen kans om met dit even romantische als melancholische werk kennis te maken. Vijf professionele zangers, begeleid door piano, nemen in semi-concertante uitvoering de toeschouwer mee op het liefdespad van Vera, receptioniste bij Hotel Rotonde. Moet ze haar ziel verkopen aan de rijke koopman die haar de hele wereld kan laten zien, of valt ze toch voor de charmes van liftjongen Duco en blijft het hotel haar thuis?
Regie: Annechien Koerselman;
Piano: Kimball Huigens;
Zang: Jan Willem Baljet, Steven van Gils, Antje Lohse, Mijke Sekhuis en Tiemo Wang.
20:00 UUR | EEN FRISSE KIJK OP BORDEWIJK
Locatie: kleine zaal
Sytze Schalk en Ninke Overbeek van het Haagse schrijverscollectief De Kosmonaut schreven in opdracht van Het Bordewijk Festival twee nieuwe toneelteksten, geïnspireerd op het werk van Bordewijk. Ook de schrijver Gustaaf Peek, winnaar van de F. Bordewijk-prijs, is aanwezig en geeft commentaar. Deze twintigers werpen een eigenzinnige en frisse blik op Bordewijk.
Spel: Roos Eijmers en Roelant Radier
21:15 uur | THEATER: BINT
co-productie met Het Nationale Toneel
Locatie: kleine zaal
De Bree is een leraar die een weggepeste collega van klas 4d, bijgenaamd de Hel, mag vervangen. Hij wordt daarin bijgestaan door de uiterst dictatoriale directeur Bint die een systeem van tucht heeft ontwikkeld. Wat volgt is een psychologische oorlog die het hele schooljaar zal duren. Dan pleegt een van de leerlingen zelfmoord en neemt Bint ontslag. De vraag is of hij wel zo gestaald is als hij wel altijd heeft doen voorkomen.
Schrijver en regisseur Hans van den Boom raakte gefascineerd door de muzikaliteit van de tekst en maakte voor het Bordewijk Festival een bewerking voor een theatraal duel tussen tekst en muziek.
Regie: Hans van den Boom;
Spel: Paul Kooij, Titus Boonstra en Erna van den Berg;
Muziek: Laetitia van Krieken.
22:00 uur | MUZIEK: LEO SMIT ENSEMBLE
Locatie: grote zaal
Johanna Bordewijk-Roepman was een eigenzinnig en veelzijdig componiste. Haar muziek is onmiskenbaar 20ste-eeuws, maar verder past het in geen enkel hokje. In de oorlog weigerde Johanna zich in te schrijven bij de Kultuurkamer. Ze zegde haar lidmaatschap van het Genootschap van Nederlandse componisten op, met als argument dat ze niet meer componeerde. Dat deed ze in het geheim natuurlijk wel. Op dit concert klinkt de Sonate 1943 voor piano solo, een werk waarin de beklemming en wanhoop doorklinkt. Ook componeerde ze in de oorlog een aantal liederen op teksten van Nederlandse dichters.
José Scholte en Irene Maessen zingen verder een selectie uit haar liedrepertoire en dat van tijdgenoten als Leo Smit (1900-1943) en Martha Belinfante. Pianist Marcel Worms speelt naast de Sonate 1943 ook Johanna’s werk Débout, éveille-toi! uit 1940.
Zang: Irene Maessen (sopraan), José Scholte (mezzosopraan), piano: Marcel Worms
Programma zondag 13 september
12:00 uur | BORDEWIJK BRUNCH
Locatie: foyer
Een heerlijke, uitgebreide biologische brunch verzorgd door 's Peer Catering. Met vertolking van Bordewijkteksten.
14:00 uur | BORDEWIJK WANDELING
Locatie: vanaf Theater aan het Spui
Aan de hand van het boekje F. Bordewijk, een Haagse wandeling door José Buschman maakt u een wandeling langs karakteristieke plekken in Den Haag verbonden met Bordewijk. Zo passeert u oa. de Grote Kerk waar Triptiek van Johanna Roepman wordt uitgevoerd op het carillon door stadsbeiaardier Gijsbert Kok. Vertrek vanaf Theater aan het Spui.
Triptiek
Johanna Bordewijk Roepman schreef een aantal beiaardwerken in klassieke vormen en een traditioneel idioom zoals Preludium, Fuga (1950) en Thema met variaties (1950). De Triptiek (1951) vormt hierop enigszins een uitzondering omdat het hier om programmamuziek gaat: muziek die een bepaald verhaal vertelt of een sfeer wil oproepen. De drie delen hebben titels die verwijzen naar het leven van Jezus. Deel 1 (Nazareth) verbeeldt de aankondiging aan Maria van de geboorte van Jezus (Annunciatie). Deel 2 (Bethlehem) is een berceuse, een wiegelied, en verwijst daarmee naar de geboorte van het kind. Deel 3 (Jeruzalem) heeft het karakter van een langzame mars of optocht (Cortège), wellicht op te vatten als de gang met het kruis naar Golgotha. Het werk is goed geschreven voor het instrument en verdient het om ook nu nog gespeeld en gehoord te worden.
Gijsbert Kok is stadsbeiaardier van Den Haag, Scheveningen en Voorschoten. Als docent is hij verbonden aan de Ned. Beiaardschool in Amersfoort en aan het Rotterdams Conservatorium. Kok heeft een internationale concertpraktijk als beiaardier, organist en begeleider. Daarnaast publiceerde hij een aantal orgel- en beiaardwerken. In september verschijnt zijn bundel met beiaardarrangementen van de werken die Wolfgang Amadeus Mozart schreef tijdens zijn verblijf in Den Haag.
Bordewijk Borstbeeld
Tijdens de wandeling zal burgemeester van Aartsen het borstbeeld van Bordewijk, gemaakt door kunstenares Lillian Mensing onthullen. Het beeld staat in de Passage, de lievelingsplek van Bordewijk.
15:15 uur | TALKSHOW
Locatie: grote zaal
Jellie Brouwer (Kunststof) gaat in gesprek met de schrijvers Bart Chabot, Helga Ruebsamen en L.H. Wiener over hun visie op Bordewijk. Ook Elly Kamp, schrijfster van de dubbelbiografie van het echtpaar Bordewijk en Sixten Bordewijk, kleinzoon van F. Bordewijk, schuiven aan tafel.
Bart Chabot (1954) is een Haagse dichter en schrijver. Hij publiceerde sinds 1976 vooral dichtbundels, maar in 2013 verscheen zijn eerste roman Triggerhappy, die dit jaar opnieuw werd uitgebracht. Onlangs vond in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam de tentoonstelling Bart Chabot - GREATEST BITS plaats, over zijn werk, liefdes en vriendschappen.
Schrijfster Helga Ruebsamen (1934) ontving de F. Bordewijk prijs 1998 voor haar roman Het Lied en de waarheid (1997). Andere titels van haar hand zijn Op Schevingen (1988), Olijfje (1989) en De bevrijding (1999).
OOG IN OOG MET F. BORDEWIJK
Locatie: grote zaal
Schrijver L.H. Wiener ontmoette Bordewijk in juli 1962 op zijn kantoor in Schiedam. Deze en andere gedenkwaardige anekdotes en wetenwaardigheden worden u verteld door een groot bewonderaar van Bordewijk.
L.H. Wiener (1945) is schrijver van oa. Nestor (2002) die in 2003 werd bekroond met de F. Bordewijk-prijs. Zijn roman De verering van Quirina T. werd genomineerd voor de Libris literatuurprijs 2007. Voorjaar 2015 verscheen Wiener's laatste boek In zee gaat niets verloren.
12 & 13 september: BORDEWIJK EXPOSITIE
Locatie: Letterkundig Museum
Ter gelegenheid van het 50e sterfjaar van F. Bordewijk hebben het Letterkundig Museum, Museum Meermanno / Huis van het boek, de Koninklijke Bibliotheek en het Nederlands Muziek Instituut / Haags Gemeentearchief, in onderlinge samenwerking een kleine expositie samengesteld van bijzondere stukken uit het literaire en muzikale werk van de auteur en zijn vrouw de componiste Johanna Bordewijk-Roepman. De expositie is te bezoeken vanaf zaterdag 12 september in het Letterkundig Museum. Bezoekers met een toegangskaartje van het Bordewijk Festival in hetzelfde weekend, hebben gratis toegang. Dit geldt alleen voor het weekend van 12 en 13 september. Openingstijden in het weekend zijn 12-17 uur. De duur van de expositie is afhankelijk van de literaire actualiteit, dus wacht niet te lang.
Onthulling borstbeeld F. Bordewijk